Τετάρτη 18 Ιουνίου 2008

Federico García Lorca

Όταν διάβαζα τα ποιήματα σου πάντα ήξερα πως κάτι μαζί σου δεν πάει καλά. Έτσι δεν είναι??
Με είχες συνεπάρει αλλά δεν ήσουν σαν τον Μπρεχτ ξέρω γω..Σταθερός! ακλόνητος και Αγέρωχος. Δε μου' βγαζες αυτό που μου βγάζει ο Χικμέτ! Επιμονή και εμμονή..


"Σημαντική παραμένει η αντιπαράθεση σχετικά με τα κίνητρα και τις λεπτομέρειες του θανάτου του. Προσωπικά μη πολιτικά κίνητρα έχουν επίσης προταθεί.
Ο βιογράφος του, Stainton, αναφέρει ότι οι δολοφόνοι του Lorca είχαν κάνει παρατηρήσεις για την σεξουαλικότητας του Lorca , γεγονός που υποδηλώνει ότι η ομοφοβία έπαιξε κάποιο ρόλο."

Είναι εδώ που ο Χατζιδάκις βγαίνει λάθος..
Ο Federico García Lorca ήταν μεγάλος κομμουνιστής, αλλά και ομοφυλόφιλος πράγμα που τον επηρέασε στο έργο του και τον αποξένωσε από φίλους, αναπτύσσοντας με αυτόν το τρόπο κατάθλιψη και μελαγχολία.
Τα φασιστάκια του Φράνκο -που ήταν και πουστράκια σίγουρα- τον φάγαν για τους λόγους αυτούς! οτί ήταν ένας προοδευτικός άνθρωπος που μέσα από το έργο του προωθούσε την δημοκρατία και την ισότητα μεταξύ των ανθρώπων. 'Ήταν διαφορετικός και οι μεγάλες πουτάνες που ασπάζονται τον φασισμό αυτό δεν το αντέχουν, γιατί αυτοί δεν έχουν τίποτα δικό τους και όλα τους είναι δανικά.


To παρακάτω κείμενο δημοσιεύθηκε στην βρετανική εφημερίδα Ιndipendent στις 28 Ιουνίου του 1998, κατά την περίοδο που η Ισπανία γιόρταζε τα εκατό χρόνια από την γέννηση του F.G.Lorca.

Η Ισπανία θάβει τον Λόρκα για ακόμη μια φορά αντί να τον τιμήσει
ο ποιητής δολοφονήθηκε γιατί ήταν ομοφυλόφιλος και κομμουνιστής, αλλά οι επίσημες εκδηλώσεις που οργανώνονται φέτος προς τιμήν του φαίνεται να αγνοούν αυτό το γεγονός.
Η Ισπανία βρίθει αυτή την εποχή από πολιτιστικά γεγονότα που τιμούν τα εκατό χρόνια από την γέννηση του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα στη Γρανάδα. Οι κριτικοί και όλος ο πνευματικός κόσμος της χώρας τονίζουν ωστόσο ότι οι επίσημες κρατικές εκδηλώσεις αγνοούν συστηματικά τις πιο σημαντικές πτυχές της ζωής, του ποιητή:
- την επαναστατική του πολιτική τοποθέτηση
- την ομοφυλοφιλία του
- την εκτέλεσή του από μια φασιστική συμμορία.
Ο βιογράφος του, Ian Gibson, που το βιβλίο του Η Δολοφονία του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, είχε απαγορευθεί από την δικτατορία του Φράνκο, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η ισπανική κυβέρνηση με σκοπιμότητα αποκρύπτει το επαναστατικό προφίλ του ποιητή με σκοπό να αποφύγει την επικίνδυνη έκθεσή της στις πολιτικές επιπτώσεις του θανάτου του. Ο Gibson, Ιρλανδός στην καταγωγή, που πήρε την ισπανική υπηκοότητα το 1984 και σήμερα ζει σε ένα προάστιο της Γρανάδας, δήλωσε: «Το Συντηρητικό Κόμμα που πλειοψηφεί στη Μαδρίτη και τη Γρανάδα, σκόπιμα αγνοεί το γεγονός ότι ο Λόρκα δολοφονήθηκε για την πολιτική του ιδεολογία μόνο και μόνο επειδή ήταν ομοφυλόφιλος. Ο καθένας μπορεί να διακρίνει την ισχυρή επαναστατική φιλοσοφία του που διατρέχει όλο το λογοτεχνικό έργο του. Καταδίκαζε εντελώς ανοιχτά τον φασισμό και το καθεστώς του Φράνκο, -που αυτό άλλωστε υπήρξε και το μοιραίο λάθος του-, φέρνοντάς τον στη μοίρα του ανατρεπτικού στοιχείου. Αυτό είναι και το γεγονός που ορισμένοι κύκλοι θέλουνε να αγνοούν».
Μία έκθεση που περιλαμβάνει 700 εκθέματα εγκαινιάστηκε στις αρχές του Ιουλίου στο μουσείο τέχνης «Βασίλισσα Σοφία της Μαδρίτης», από τον υπουργό πολιτισμού και τον διάδοχο του θρόνου Φίλιππο. Στις αίθουσες που φιλοξενούν τα εκθέματα δεν υπάρχει ίχνος αναφοράς στη σεξουαλικότητά του, στην πολιτική τοποθέτησή του και -το κυριώτερο-, στον τρόπο θανάτου του. Το μόνο έκθεμα που αναφέρεται στον θάνατό του, τον Αύγουστο του 1936 στην ηλικία των 38 χρόνων, είναι το επίσημο πιστοποιητικό θανάτου που αποδίδει τον θάνατό του σε «τραυματισμό σε εμπόλεμη κατάσταση».
Η στήλη της κριτικής τέχνης, της εφημερίδας Εl Mundo είχε ένα καυστικότατο άρθρο με τίτλο: «Η Βασίλισσα Σοφία μας παρουσιάζει έναν Λόρκα χωρίς σεξουαλικότητα και πολιτικές ιδέες». Ο νομπελίστας της λογοτεχνίας Camilo Jose Cela, εξαπόλυσε λίβελους εναντίον του ισπανικού Κινήματος Ομοφυλοφίλων που οργάνωσε ενθουσιώδεις εκδηλώσεις στη μνήμη του, λέγοντας ότι θα προτιμούσε μια σεμνότερη διοργάνωση εκδηλώσεων χωρίς τις υστερικές εκδηλώσεις των οργανώσεων των ομοφυλοφίλων.
Χαρακτηριστικά δήλωσε ότι δεν τάσσεται ούτε υπέρ ούτε κατά τέτοιων εκδηλώσεων, αλλά δεν του αρέσει «να πιάνουν τους ανθρώπους από τον κώλο [por el culo]». Αυτές οι δηλώσεις προξένησαν τρομερές αντιδράσεις σαν αυτήν ενός κριτικού που δήλωσε:
«-Είναι αξιοπρεπέστερο να πιάνουμε κάποιον από τον κώλο από το να γλείφουμε τα αρχίδια της εξουσίας όπως πολλές φορές έπραξε στο παρελθόν ο κύριος Cela».
Οι συμπατριώτες του Λόρκα στο χωριό Fuente Vaqueros, εξαγριώθηκαν και ανακήρυξαν τον Cela, «persona non grata».
Ο πρωθυπουργός, Jose Maria Aznar, παρέστη σε μια εκδήλωση προς τιμήν του ποιητή στο περίφημο Residencia de Estudiantes - την φοιτητική εστία που είχε φιλοξενήσει τον Μπουνουέλ και τον Nταλί στη δεκαετία των '20.
Ο βετεράνος ποιητής Vicente Aleixantre, είναι ένας από τους λίγους που τόλμησαν να πουν ότι ακόμη και οι πέτρες γνώριζαν ότι ο Λόρκα ήταν ομοφυλόφιλος.
Σε ένα άρθρο του, το 1937, προκάλεσε τα ήθη των καιρών αναφερόμενος σε αυτή την σκοτεινή όψη του.
«-Το βαθύτερο εγώ του, όπως συμβαίνει με όλους τους μεγάλoυς ποιητές, δεν ήταν ευτυχισμένο. Αυτοί που τον νόμιζαν ένα εξωτικό παραδείσιο πουλί που ρουφούσε το μέλι της ζωής μποέμικα έκαναν μεγάλο λάθος. Δεν τον ήξεραν και ούτε θα τον μάθαιναν ποτέ».
Ο Λόρκα λάτρευε τον Νταλί κι ήταν ερωτευμένος μαζί του, αλλά ο Νταλί τρόμαζε στην ιδέα να ολοκληρώσει μια τέτοια σχέση.
Ο Gibson ισχυρίζεται ότι ο ίδιος ο Νταλί του το εκμυστηρεύτηκε στο κρεβάτι του θανάτου. Ο Λόρκα σε μια επιστολή του σε έναν φίλο -τον Rafael Martinez Nadal- αναφερόμενος σε ένα ποίημά του, του έγραφε ότι ήταν «καθαρά ομοφυλοφιλικό».
Στην επιστολή συνεχίζει: «-Νομίζω ότι είναι από τα καλύτερά μου. Εδώ, στη Γρανάδα, διασκεδάζω αφάνταστα. Έχω γνωρίσει έναν ταυρομάχο που.......». Σε αυτό το σημείο ο Gibson λέει: «-ο Nadal, σε εκείνο το σημείο της επιστολής δίπλωσε το χαρτί και αρνήθηκε να με αφήσει να δω τη συνέχεια».
Ο Gibson στο πολύκροτο βιβλίο του ανακατασκευάζει τις τελευταίες στιγμές του Λόρκα, φέρνοντας στο φως την κατάθεση ενός από τους δολοφόνους που ομολόγησε ότι τον πυροβόλησε δυο φορές στον κώλο, «επειδή ήταν πούστης».
Από την άλλη, η κυβέρνηση εκμεταλλεύεται την σεμνοτυφία των απογόνων του Λόρκα που θέλουν να αποσιωπείται αυτή η πλευρά της προσωπικότητάς του ώστε να διαιωνίζουν την τακτική θαψίματος που επικρατούσε στα χρόνια του Φράνκο, που είχε σαν αποτέλεσμα πολλές μαρτυρίες του θανάτου του να χαθούν μέσα σε συρτάρια κρατικών υπηρεσιών.
Με το να εξετάζουν το λογοτεχνικό έργο του με μία στείρα φιλολογική διάθεση, παρακάπτοντας εσκεμμένα κάθε πολιτική αναφορά, θέλουν να ξεχάσουμε ότι με το έργο του θέλησε να αλλάξει την κοινωνία, με τον ίδιο τρόπο που κάποιοι αρκετά χρόνια μετά, τόλμησαν, όπως ο Παζολίνι και με τον ίδιο τρόπο που κάποιοι άλλοι, από αυτούς που κυοφορούνται, σε γυναίκες που βλέπουμε δίπλα μας, θα πράξουν και πάλι στο μέλλον.Εlizabeth Nash
- Αναδημοσίευση από την Οδό Πανός, τ.99-100 /Σεπτ.1998
Η μετάφραση είναι του Χρίστου Γιωτόπουλου





Εγώ απλά, η beth θέλω να αναδείξω αυτή τη προσφορά, όχι να τονίσω πως ήταν ομοφυλόφιλος.
Λυπάμαι για αυτόν γιατί πέρασε πολλά..
απλά το παραπάνω κείμενο με έβαλε σε σκέψεις..
Το γεγονός πως είναι κομμουνιστής για μένα είναι τιμή και ότι πέθανε για αυτό κάνει ένδοξο τον θάνατο του. Το ότι ήταν gay? για αυτόν φαντάζομαι θα είχε την ίδια σημασία ε? Ένα "ιδανικό" ας πούμε δεν είναι και αυτό?
Δε ξέρω προβληματίζομαι και θα θελα την άποψη σας..


Ξέρω μόνο πως όταν διαβάζω Λόρκα νιώθω γαλήνη και ηρεμία, έναν ερωτισμό και ένα πάθος.




Ήταν όμορφος... ε?


Και για όσους παρέβλεψαν το δημοσίευμα.... ας διαβάσουν μόνο αυτό!
"
Ο Gibson στο πολύκροτο βιβλίο του ανακατασκευάζει τις τελευταίες στιγμές του Λόρκα, φέρνοντας στο φως την κατάθεση ενός από τους δολοφόνους που ομολόγησε ότι τον πυροβόλησε δυο φορές στον κώλο, «επειδή ήταν πούστης»."










(Και δε θέλω να ξανά ακούσω τίποτα για την προσφορά της Ισπανία... Βέβαια η Ισπανία δεν έχει προσφέρει αφού η Ισπανία είναι χώμα , νερά , σκουπίδια, εργοστάσια και χιόνια..
Οι άνθρωποι της προσέφεραν...)


Τα Χέρια Μου Αν Μπορούσαν Να Μαδήσουν

Τ' όνομά σου προφέρω
μες στις σκοτεινές νύχτες,
σαν έρχονται τ' αστέρια
να πιούνε στο φεγγάρι
και τα κλαδιά κοιμούνται
των κούφιων φυλλωμάτων.
Νιώθω, μ' έχει κοιλώσει
η μουσική και το πάθος.
Ρολόι τρελό, που ψάλλει
ώρες νεκρές, αρχαίες.

Τ' όνομά σου προφέρω
τη σκοτεινή τούτη νύχτα
και μου ηχεί τ' όνομά σου
μακρινό όσο ποτέ.
Μακρινότερο απ' όλα
τ' άστρα και θρηνώδες
κι από βροχή γαλήνια.

Θα σε θέλω, όπως τότε,
καμιά φορά; Ποιο λάθος
έχει η καρδιά μου κάνει;
Αν διαλύεται η καταχνιά,
άραγε, ποιο άλλο πάθος
με περιμένει; Θα 'ναι
ήρεμο κι αγνό, τάχα;
Αχ, αν τα δάχτυλά μου
μπορούσαν να μαδήσουν
ετούτο το φεγγάρι!







Στις 19 Αυγούστου οι φασίστες Φρανκιστές, τον εκτέλεσαν στην περιοχή της Γρανάδα. Ο τάφος του δε βρέθηκε ποτέ ενώ ήταν τότε σε ηλικία 38 ετών.

Το λογοτεχνικό έργο του Federico Garcia Lorca ασχολείται με δύο σημαντικά θέματα: τη δύναμη της μοίρας και την παρουσία του θανάτου. Με ποιητικό και μουσικό λόγο, ασχολείται με τα αισθήματα και τις συγκρούσεις του ανθρώπου, τη σχέση μεταξύ του ονείρου και της πραγματικότητας. Τα έργα του συνοδεύονται από τοπική μουσική και από υπερρεαλιστική ποίηση. Η ποίηση του είναι λυρική, ρομαντική, γεμάτη πρωτότυπες ποιητικές μεταφορές.









"
'Αι αγάπη,
που 'φυγε μες στον αγέρα!"

8 σχόλια:

  1. άκου τι σκέφτομαι: το ότι πέθανε για τα ιδανικά του είναι τιμή για αυτόν. τώρα ειδικά για το θέμα της ομοφυλοφιλίας του, εγώ δεν βρίσκω κάποιο λόγο να τονίσω ή να το κρύψω ως γεγονός. θέλω να πω, ότι δεν με αφορά! δηλαδή ο Σικελιανός είναι καλύτερος ή χειρότερος που προτιμούσε γυναίκες? δεν σε κάνει ανώτερο η σεξουαλική σου προτίμηση. ούτε πιστεύω ότι θα πρέπει να πάρει κάποιος βραβείο για αυτό. σίγουρα το να αποσιωπείς την προτίμηση είναι κατακριτέο, αν αυτή η προτίμηση σου δημιούργησε εμπόδια κι αυτό είχε αποτέλεσμα στη δουλειά σου, σε ότι δημιούργησες. αλλά ρε παιδί μου δεν μπορώ να βγαίνουν και να λένε ΗΤΑΝ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΟΣ! μαγκιά του, αλλά so what? Από την άλλη με όλα όσα έχουν περάσει οι ομοφιλόφυλοι (και συνεχίζουν να περνούν ας μη γελιόμαστε!) μπορώ να καταλάβω ενμέρει το ότι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στην απόκρυψη αυτής της προτίμησης. Απλά νομίζω ότι κάπου υπάρχουν και τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα και εφόσον δεν πρόκειται να παντρευτώ το Λόρκα δεν νομίζω ότι πρέπει νά έχω γνώση για το τι έκανε στο κρεβάτι του. Πέρναγε καλά και μεγαλουργούσε. (καλά σήμερα έχω ρίξει το γραψιμο στα Blogs σου!).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ontws
    θα συμφωνήσω σχεδόν απόλυτα σε ότι μου γραφείς και να πω πως χαίρομαι πως μου γράφεις!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. κ εγω συμφωνω απολυτα με wilma κ οσα γραφεις..
    την καλησπερα μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Den exw na pw kati..
    o lorca einai o agaphmenos mou..
    ton agapaw,einai monadikos..
    gia to "pousths| kai thn omofylofilia
    exw na pw oti kala ekane!!
    sta diala eidame kai tous str8!
    den mporw thn kritikh stous allous
    gia thn se3oualikh tous epilogh!
    afou den sas enoxloun re mounia ffs!
    apla den mporousan na 3eperasoun to talento tou.
    malakes.
    o lorca htan kai 8a einai gia panta apo tous kalyterous olou tou kosmou (gia mena einai hdh o kalyteros:p)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. "...Στα πόδια σου θα κοιμηθώ
    να φυλάξω τα όνειρά σου
    βλέποντας, γυμνή, τον κάμπο.
    Σα να ήμουνα μια σκύλα.
    Γιατί αυτό 'μαι! Σε κοιτάζω
    και με καίει η ομορφιά σου..."
    (Ματωμένος Γάμος, μετ. Δ. Στρατηγοπούλου)

    Μόνο που παντού και πάντα υπάρχουν φασίστες πρόθυμοι να καταργήσουν έναν τέτοιο λόγο. Γιατί φοβούνται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. :)

    mono gynaikes endiafer8ikan gia ayto mou to post.. ante kai o laplace:)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Εμ....
    ο Λόρκα ήτα σίγουρα ομοφυλόφυλος αλλά ΔΕΝ ήταν κομμουνιστής. Ήταν υπέρ του Λαϊκού Μετώπου, είχε και συγγενείς εκλεγμένους εκεί, αλλά ούτε μέλος του ΚΚΙσπανίας ήταν ούτε και ψηφοφόρος -απ'όσο ξέρουμε.
    Τώρα βέβαια για τους φασίστες όλοι ήταν "κόκκινοι" - αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. ναι σορι αλλα σε ειχα περασει για κακο δεξιο στοιχιο!
    καλα που μπηκα στο Blog σου και ερμηνευσα σωστα το comment

    ΑπάντησηΔιαγραφή